Artık hayatlarımızda yoklar ama anıları kaldı.
İett'nin İett olduğu günden beri sahip olduğu en güzel otobüs olan ve benim de hayatımda zaman zaman gezdiren İkarus otobüslerimizi anmak istedi ben bugün.
İlk olarak İnstegram'dan yeni bulduğum ve şimdiye dek herhangi bir yerde paylaşılmamış olan 1731 filo kodlu İkarus Kadıköy'e doğru giderken.
İett'nin İkarus macerası 1978 yılında zamanın büyükşehir olmayan İstanbul Belediyesi başkanı sayın Aytekin Kotil'in bu resmiyle başladı.
O yıllarda ekonomi günümüzdeki gibi tıkırında değildi. Bu tıkırında olmayan ekomoni sayesinde otobüsler de nasiplerini almış, bir çokları yedek parça sıkıntısı yüzünden garajda beklemekteydi.
İşte bu sıkışık dönemde İkarus'lar imdadımıza yetişmişlerdi.
Bu yazımda sizlere ilk nesil olanlardan bahsedeceğim. Bu resmimizde 1990 filo kodlu solo İkarus 22C (Bebek - Eminönü) hattında.
Aslında ta Özgün Tramvay zamanından beri var olan hattımız Ansaldo San Giorgio markalı Troleybüslerimiz geldiği dönemler 22C numarasını almışlardı.
Güzergâhı ise Bebek Meydan'dan başlar, Sahil yoluyla Çamlıbahçe - Arnavutköy - Kolej - Kuruçeşme'ye, Muallim Naci Caddesi yoluyla Kömür Tevzi - Şifa Yurdu - Ortaköy - Kabataş Lisesi - Galatasaray Okulu (Şimdi artık üniversite) - Çırağan'a, Çırağan Caddesi yoluyla Beşiktaş ve Akaretler'e, Dolmabahçe Caddesi yoluyla Dolmabahçe'ye, Meclis-i Mebusan Caddesi yoluyla Kabataş - Fındıklı - Salı Pazarı - Tophane'ye, Kemeraltı Caddesi yoluyla Karayköy'e, eğer dönem 1987 ilâ 1989 arası ise Tershâne Caddesi yoluyla Perşembe Pazarı - Azapkapı'ya, Atatürk Köprüsü yoluyla Unkapanı'ya, Ragıp Gümüşpala Caddesi yoluyla Hal ve Eminönü'ye gelir, dönüşünde de Galata Köprüsü yoluyla Karayköy'e, Karayköy Rıhtım Caddesi yoluyla Tophane'ye ve diğer duraklarından geçerek Bebek'e kadar geri dönerdi.
Bu resmimizde 2037 filo kodlu solomuz Bayazıd'da.
Bu resmimizde 2132 filo kodlu solomuz İstinye'de Sarıyer yönüne seferde.
Bu resimde 1959 filo kodlu solomuz 22B (Reşitpaşa - Eminönü) hattında Eminönü'de sefer saatini beklerken.
Reşitpaşa hattının otobüsü de Kanlıkavak'tan çıkar, Reşitpaşa'ya uğrar, şimdi Borsa olan duraktan sağa dönerek o zamanki adı İstinye Bayırı şimdiki adı Katar Caddesi yoluyla Tokmak Burnu'ya iner, tekrar sağa dönerek Emirgân - Çınaraltı - Boyacıköy - Balta Limanı - Balta Limanı Hastahane - Necip Bey Bağı - Rumeli Hisarı - Aşiyân - Boğaziçi Üniversitesi Güney Kapısı'ya, Cevdet Paşa Caddesi yoluyla Küçük Bebek ve Bebek'e gelip Bebek'ten sonra 22C ile aynı yoldan Eminönü'ye gelirdi.
Gerek 22B zamanı gerekse sonradan 22RE zamanı Reşitpaşa hattında hiçbir zaman körüklü çalışmadı.
Bindokuzyüzdoksan yılında İett otobüslerinin verimliliğinin arttırılması kapsamında Beşiktaş'a kısaltıldı, iki yıl sonra 22RE olarak Eminönü'ye uzatıldı, Çağdaş Tramvay Kabataş'a gelince Kabataş'a kısaltıldı, şimdi ise yine Beşiktaş'a kadar kısalmış vaziyette.
Bu resimde artık ilk neslin son zamanları gelmiş olan 2197 filo kodlu solomuz 29C (Tarabyaüstü - Beşiktaş) hattında, Beşiktaş'taki son durağına giderken.
Eskiden son durağı Eminönü'ye kadardı, güzergâhı da Tarabya Üstü'den çıkar, Hacı Osman Metro'ya gelir, devamında Büyükdere Caddesi yoluyla Fatih Ormanı - Derbent Mahâllesi - Fevziye Mektepleri - Maslak - Ayazağa Yolu - Seyrantepe Yolu - Levend Dördüncü Kısım - Fabrikalar - Levend Birinci Kısım - Zincirlikuyu'ya, Barbaros Bulvarı yoluyla o zamanlar Köprülü Kavşak günümüzde Zincirlikuyu Metrobüs - Balmumcu - Darphâne - Ertuğrul Sitesi - Yıldız Teknik Üniversitesi - Barbaros - Beşiktaş'a iner, Dolmabahçe Caddesi yoluyla Dolmabahçe'ye, Meclis-i Mebusan Caddesi yoluyla Kabataş - Fındıklı - Salı Pazarı - Tophane'ye, Kemeraltı Caddesi yoluyla Karayköy'e, eğer dönem 1987 ilâ 1989 arası ise Tershâne Caddesi yoluyla Perşembe Pazarı - Azapkapı'ya, Atatürk Köprüsü yoluyla Unkapanı'ya, Ragıp Gümüşpala Caddesi yoluyla Hal ve Eminönü'ye gelir, dönüşünde de Galata Köprüsü yoluyla Karayköy'e, Karayköy Rıhtım Caddesi yoluyla Tophane'ye ve diğer duraklarından geçerek Tarabya Üstü'ye geri dönerdi.
Bindokuzyüzdoksan yılında İett otobüslerinin verimliliğinin arttırılması kapsamında Beşiktaş'a kısaltıldı, iki yıl sonra tekrar Eminönü'ye uzatıldı, Çağdaş Tramvay Kabataş'a gelince Kabataş'a kısaltıldı.
Bu resimde 2129 filo kodlu solomuz ilk zamanlarda o zamanın F (Florya - Taksim) hattında Çobançeşme'den geçerken.
F hattı aslında İett'nin kemikleşmesi gereken hatlarındandır. Bindokuzyüzellili yıllarda 94 ve 95 numara olarak ihdas edilen ve güzergâhları karmaşık olan hatlar Bindokuzyüzellisekiz yılında iptâl edilerek ve birleşerek F numarasını aldı, uzun zaman bu şekilde işledi.
Florya'dan çıkar, Florya Caddesi yoluyla Şenlikköy'e, Beşyol kavşağından E-5'e gelir, Safraköy - Çobançeşme - Yenibosna - Şirinevler - İncirli - Ömür - Kocatepe - Tınaztepe - Nakliyeciler Sitesi - Cevizlibağ'a, Londra Asfaltı tabir ettiğimiz yoldan Karayolları - Pazartekke'ye, Millet Caddesi yoluyla Şehremeni - Çapa - Fındıkzade - Haseki - Yusufpaşa - Aksaray'a, Atatürk Bulvarı yoluyla İstanbul Belediyesi - Müze - Unkapanı'ya, Atatürk Köprüsü yoluyla Azapkapu'ya, Yolcuzade İskender Caddesi'ni tırmanarak Şişhâne'ye ve Altıncı Daire-i Belediyye'ye, Meşutiyet Caddesi yoluyla Tepebaşı ve Galatasaray'a, İstiklâl Caddesi yoluyla Taksim Meydanı'na gelirdi.
Bindokuzyüzseksenaltı Rehberinde numarası F'den 73'e değiştirildi, Bindokuzyüzdoksan yılında İett otobüslerinin verimliliğinin arttırılması kapsamında Topkapı'ya kısaldı, birkaç ay sonra hattaki otobüslerden biri Aksaray'a uzatıldı, Bindokuzyüzdoksanbir Rehberinde ise hattın içinden bir otobüs Ekspres olarak Taksim'e devam ettirildi gün boyu.
Bindokuzyüzdoksaniki yılında 73T olarak Taksim'e geri döndü, Metrobüs sonrası Yenibosna Metro'ya kısaltıldı, bir zaman sonra Bakırköy'e uzadı ve numarası da 73B oldu.
Günümüzde ise bir adet otobüs 73F numarasıyla Florya - Harbiye arası çalışıyor.
Yine Eminönü'de beklemekte olan 1903 filo kodlu solomuz 58A (Akatlar - Eminönü) hattında.
Bu resimde 1673 filo kodlu körüklümüz Karayköy'de 25 (Sarıyer - Eminönü) hattında.
Ben ilk başta bunu solo sanmıştım çünkü resmin kâlitesi oldukça silik çıkmış, ancak filo kodu aralığından körüklü olduğu ortaya çıkmıştı.
Bu 25 numara da aslında İett'nin efsahanelerindendir, çok eskilerde var olan 40 numaraya takviye olarak ihdas edildi, güzergâhı da Sarıyer Son Duraktan çıkar, Mesar Burnu Caddesi yoluyla Sarıyer İskelesi önündeki durağa gelir, sahilden Kocataş - Beyaz Park - Piyasa - Büyükdere - Milli Eğitim Müdürlüğü - Çayırbaşı - Kefeliköy - Kireçburnu - Tabya Altı - Tarabya İskele - Tarabya - Banyo - Kâlender Orduevi - Sarıyer Adliyesi - Yeniköy - Sarıyer Askerlik Şubesi - Yalılar - İstinye İskele - İstinye - İstinye Tershânesi - Tokmak Burnu - Emirgân - Çınaraltı - Boyacıköy - Balta Limanı - Balta Limanı Hastahane - Necip Bey Bağı - Rumeli Hisarı - Aşiyân - Boğaziçi Üniversitesi Güney Kapısı'ya, Cevdet Paşa Caddesi yoluyla Küçük Bebek ve Bebek'e, Sahil yoluyla Çamlıbahçe - Arnavutköy - Kolej - Kuruçeşme'ye, Muallim Naci Caddesi yoluyla Kömür Tevzi - Şifa Yurdu - Ortaköy - Kabataş Lisesi - Galatasaray Okulu (Şimdi artık üniversite) - Çırağan'a, Çırağan Caddesi yoluyla Beşiktaş ve Akaretler'e, Dolmabahçe Caddesi yoluyla Dolmabahçe'ye, Meclis-i Mebusan Caddesi yoluyla Kabataş - Fındıklı - Salı Pazarı - Tophane'ye, Kemeraltı Caddesi yoluyla Karayköy'e, eğer dönem 1987 ilâ 1989 arası ise Tershâne Caddesi yoluyla Perşembe Pazarı - Azapkapı'ya, Atatürk Köprüsü yoluyla Unkapanı'ya, Ragıp Gümüşpala Caddesi yoluyla Hal ve Eminönü'ye gelir, dönüşünde de Galata Köprüsü yoluyla Karayköy'e, Karayköy Rıhtım Caddesi yoluyla Tophane'ye ve diğer duraklarından geçerek Sarıyer'e kadar geri dönerdi.
Bindokuzyüzdoksan yılında İett otobüslerinin verimliliğinin arttırılması kapsamında 25 numara Beşiktaş'a kısaltıldı ve 40 numara iptâl edildi, iki yıl sonra tekrar ama bu sefer 25E numarasıyla Eminönü'ye uzatıldı, Çağdaş Tramvay Kabataş'a gelince Kabataş'a kısaltıldı.
Günümüzde İoaş ve Öho çalışmakta.
Bu 25 numaranın bir de Ekspres olanı vardı, İett ilk zamanlarında mevcut güzergâh üzerinden ihdas etmişti, sadece Büyükdere - Çayırbaşı - Tarabya - Yeniköy - İstinye - Emirgân - Boyacıköy - Rumeli Hisar - Boğaziçi Üniversitesi - Bebek - Arnavutköy - Kolej - Ortaköy - Çırağan - Beşiktaş - Kabataş - Tophane ve Karayköy'de dururdu.
Ancak sahil yolunun darlığı ve sıkışıklığı yüzünden İett'ye yapılan itiazlar sonucu Ekspres olan 25 numara Çayırbaşı'dan sonra Hacı Osman - Maslak - Levend Dördüncü Kısım - Zincirlikuyu - Yıldız Teknik Üniversitesi duruşlarıyla Beşiktaş'a gelip kalan duraklarında durduruldu.
İşin tuhafı durakta Tünel'in de sefer saatleri yazılı, daha doğrusu ilk kalkış ve son varış saatleri.
Çünkü benim bildiğim Tünel ortalama olarak beş dakikada bir çalışır.
Bu resimde hattı okunamıyor ama 1700 filo kodlu mafsallımız Bozdoğan Kemeri'nin altından geçmiş Aksaray'a doğru gelirken.
Burada da 1687 filo kodlu mafsallımız Sarıyer'de 40 (Sarıyer - Taksim) hattında.
Ne yazık ki 40 numara artık sadece geceleri çalışan bir hat oldu, ama Sarıyer tarafı Rumeli Fener'e uzatılmış vaziyette.
Bu resimde filo kodu ve hattı okunamayan mafsallımız Aksaray Meydanı'nda ve arkasında Pertevniyâl Vâlide Sultan Cami-i Şerifi bütün heybetiyle kol kanat germiş.
Bir öncekiyle aynı otobüs mü bilmiyorum ama 1612 filo kodlu mafsallımız Gülhâne Parkı durağında 84 (Topkapu - Eminönü) hattında.
Bir başka zaman başka efsahane otobüs resimlerimizle birlikte başka yazılarımızla buluşmak üzere sevgili okuyucularım.
Bu resimlerin ilki dışındaki hepsi Wow Turkey'den alıntılanmıştır.